Pandemi sonrasında artık tek gelir kaynağı ile geçinmeye çalışan bir çok aile için bu durumun yeterli olmayacağı ve başka tedbirler alınması gerektiği görüşü yaygınlaşarak, profesyonel bir işte çalışmayan ev hanımları da evlerinde yaptıkları el işleri, ev yapımı gıda ürünlerini internet üzerinden satış yaparak ek gelir/asıl gelir elde etmeye başladılar.
Bu tür satışların artmasıyla birlikte buradan elde edilen gelirlerin nasıl vergilendirileceği gündeme geldi.
Bu konuyla ilgili 2019 yılında 7162 Sayılı Kanun ile Gelir Vergisi Kanunu 9/6.maddesi eklenmiş, 30 Nisan 2021 tarihli resmi gazetede yayınlanan genel tebliğ ile güncellenerek belirli şartlar dahilinde evlerde el emeği ile üretilen ürünlerin imali ve satışı minimum oranda vergilendirilerek, ancak, beyanname vb.gibi bir zorunluluk olmadan istisna kapsamına alınmıştır.
İstisnadan yararlanma şartları nelerdir?
İstisnadan yararlanmak için yapılması gerekenler nelerdir?
- İkametgahının bağlı bulunduğu vergi dairesinden esnaf muaflığı belgesi alınması (bu belge interaktif vergi dairesine e devlet şifresiyle girilerek de talep edilebilir).
- Türkiye’de kurulu bankalarda bir ticari hesap açılması ve tüm hasılatın bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır. Bankalar, bu bent kapsamında açılan ticari hesaplara aktarılan tutarlar üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %4 (bir ve üzeri işçi çalıştırıldığı durumda %2) oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve beyan edip ödemekle yükümlüdür
- Ayrı bir iş yeri açmaksızın ve sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve alet kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden satanlar.
- İstihdama bağlı indirimli oranın uygulanması için ilgili ayda bir işçinin en az on gün süreyle çalıştırılması gerekir. Bu hasılat tutarı üzerinden ayrıca 94 üncü madde kapsamında tevkifat yapılmaz. Bu bent kapsamında elde edilen hasılatın 220.000 Türk lirasını aşması hâlinde, mükellef izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde vergilendirilir ve tekrar bu muafiyetten faydalanamaz.
- Yine, 193 sayılı Kanunun 9 uncu maddesinin birinci fıkrasının (6) numaralı bendi kapsamında, sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve aletler kullanılmaksızın ve dışarıdan işçi çalıştırılmaksızın evlerde kendi el emekleri ile imal ettikleri havlu, örtü, çarşaf, çorap, halı, kilim, dokuma mamûlleri, kırpıntı deriden üretilen mamûller, örgü, dantel, her nevi nakış işleri ve turistik eşya, hasır, sepet, süpürge, paspas, fırça, yapma çiçek, pul, payet, boncuk işleme, tığ örgü işleri, ip ve urganları, tarhana, erişte, mantı gibi ürünleri, bir işyeri açmaksızın satanlar esnaf muaflığından faydalanabilmektedirler. Ayrıca evlerde imal edilen bu ürünlerin internet ve benzeri elektronik ortamlarda satışı da yıllık brüt asgari ücret tutarını geçmemek kaydıyla muafiyet kapsamındadır. Bu tutar 2022 yılı için 60.048,00 TL’dir
- Gelir Vergisi Kanununun 94 üncü maddesine göre tevkifat yükümlülüğü bulunanlar tarafından esnaf muaflığından faydalananlardan satın alınan mal bedelleri üzerinden; evlerde imal edilen mallar için %2 ve perakende satılan diğer mallar için %5 oranında tevkifat yapılmaktadır.
- Bu kapsamda satış yapanlar alımları ile ilgili kendilerine düzenlenen fatura, makbuz, gider pusulası gibi belgeleri saklamakla istenildiğinde yetkili mercilere ibraz etmekle yükümlüdür.
- Esnaf muafiyet belgesinin üç yılda bir yenilenmesi gerekmektedir.
Görüşmek dileğiyle,
Ayşe SOYSAL TOPAL